Dit thema ”Leiderschap” is opgenomen in de cursus “Karaktervorming en Persoonlijke Groei” omdat bijna iedereen wel ergens een leidinggevende positie inneemt. Leidinggeven is heel erg belangrijk. Men beïnvloedt mensen vanuit de eigen persoon. Een leider hoort dan ook een goede persoonlijkheid te zijn en een goed voorbeeld te geven.

Of men nu leiding geeft in het gezin (vader / moeder), in het onderwijs (leerkrachten), bedrijfsleven, politiek, sport, gezondheidszorg, enz. ………… op al deze verschillende plaatsen heeft men een voorbeeldfunctie. Niets gaat zo diep bij mensen (en kinderen) naar binnen als datgene wat men voorgeleefd krijgt. Dat is dus een zeer belangrijke reden om eens te kijken hoe goed leiderschap er hoort uit te zien en hoe ieder vanuit de eigen plek zijn/haar leiderschap vorm geeft.

 

In Nederland bestaat een werkgroep die workshops geeft over leiderschap. Deze werkgroep heeft zich laten inspireren door de Amerikanen Lt. Gen. Dr. M.L. Chibber (een vooraanstaand persoon uit het leger) en Jack Hawley (universitair geschoold op het gebied van ‘industrie en werkverhoudingen’  en meer dan 20 jaar lang directeur van zijn eigen management adviesbureau.  Hij promoveerde op de gedragscultuur van organisaties en heeft aan verschillende universiteiten gastcolleges gegeven). Beide heren gaven in Nederland een of meerdere seminars over leiderschap (± 1996).

Gedeelten uit de workshops zijn gebruikt om dit thema samen te stellen.

(Boek van Jack Hawley: Spiritualiteit en management. Een andere visie op leidinggeven.

Uitg. Ankh-Hermes bv – Deventer)

 

Dit thema geeft een totaal andere benadering over leiderschap dan wat wij normaal bekeken gewend zijn. Omdat het zo anders is zal dit thema beslist uitnodigen tot een boeiende dialoog. In het algemeen wordt bij leiderschap vooral gekeken naar kennis en kunde. In ons thema gaat de aandacht vooral naar het hebben van een goed karakter. Dit blijkt van fundamenteel belang te zijn voor de uitoefening van een goed leiderschap.

We hopen dat iedere deelne(e)m(st)er er zijn/haar eigen voordeel mee kan doen, zoals dat bij hem/haar past.

 

Overal in de samenleving heeft men behoefte aan goed leiderschap. Zoals reeds gezegd geldt dat voor de politiek maar ook voor het bedrijfsleven, de zorgsector, het onderwijs, het gezin, het verenigingsleven, sportclubs, enz. 

Een goed leider inspireert zijn mensen en haalt het beste in hen naar boven.

Goed leiderschap voldoet aan een aantal eisen. Goed leiderschap geef je het beste vorm vanuit je Zelf.

 

 

Wat is leiderschap?

Volgens het woordenboek is ‘leiden’: - doen gaan in een bepaalde richting

                                                                            - besturen

Dat betekent dat degene die leidt zijn/haar bewuste inbreng of vaardigheden in het spel brengt.

 

Laat ons eerst eens kijken wanneer iemand een goed leider is.

De nadruk ligt in dit thema uiteraard op goed leiderschap. Want gewoon een leider zijn en bevelen uitvaardigen die goed- of kwaadschiks opgevolgd moeten worden, dat  is op zich niet zo moeilijk. Het is de kunst om een goéd leider te zijn. Iemand die zijn mensen inspireert en waar men achting en waardering voor heeft.  Wanneer zo een leider al eens niet op de werkplek aanwezig is, zullen de werknemers toch hun werk naar beste kunnen blijven vervullen uit respect en verbondenheid met hun baas en voor hun werk, vanuit hun verantwoordelijkheidsgevoel.

Een goed leider nodigt door zijn voorbeeld uit tot navolging.

Hij bewaakt zijn eigen waarden en normen maar respecteert ook de waarden en normen van de ander.

 

Het leiderschap waarover wij spreken is het leiderschap dat niet onderhevig is aan alleen maar het moderne denken en de eisen van de samenleving van het moment, zoals bijvoorbeeld de afgebeelde advertenties verderop laten zien. Nee, wij zoeken dát leiderschap met die bepaalde kwaliteiten die 100 jaar geleden iemand het predikaat ‘goede leider’ bezorgde, maar wat óver 100 jaar, dus in de toekomst, ook nog zo zal zijn.

 

Goed leiderschap gaat dus verder dan wat de cultuur of de mentaliteit van een bepaald land op dat bepaalde moment verlangt. Dat is immers aan schommelingen onderhevig. Want op het ene moment verlangt men zus, en op een ander tijdstip verlangt men zo. Nee, goed leiderschap gaat uit van wat goed is aan de basis. Het ontspringt aan datgene wat van oorsprong goed is.

 

Op de workshop over leiderschap werd het volgende gezegd:

Citaat: (van Sathya Sai Baba)

’‘Liefde is de sleutel die de deur opent naar doeltreffend leiderschap. In de praktijk betekent dit anderen vreugde bezorgen en het wegnemen van zorg, angst en verdriet. Deze formule stelt een leider in staat om het schier onmogelijke te bereiken. Zij is gebaseerd op het voorbeeld van onbaatzuchtige moederliefde. Sterker nog: een leider zal zelfs deze moederliefde moeten kunnen overstijgen. Een goed leider kent zijn mensen beter dan hun eigen moeders en zorgt zelfs nog beter voor hen. Deze formule faalt niet en boekt succes op alle niveaus van leiderschap: in het gezin - op de scholen - in de maatschappij - op regeringsniveau - in de gehele wereld.

Leiderschap, goed leiderschap, is een grootse uitdaging en de meest boeiende en voldoening gevende rol die een mens kan spelen. Deze rol ligt in het bereik van eenieder die hoger durft te mikken dan op puur eigen belang.’’

 

 

Een greep uit een aantal vacatures:

Deze advertenties geven door middel van de profielschets weer wat de werkgever verlangt van de leidinggevende persoon. (Alleen de profielschets is weergegeven. Het overige wat in de advertenties stond is weggelaten).

Opvallend is dat er slechts een paar hele kleine aanwijzingen te vinden zijn die refereren naar een goed karakter. Mogen wij concluderen dat men in het algemeen veel te weinig aandacht heeft voor dit laatste aspect en dat de nadruk eigenlijk helemaal ligt op vooral het hebben van kennis en kunde?

Ons inziens is het hebben van een goed karakter een allereerste vereiste. Vanuit dat karakter wordt namelijk bepaald hoe men met kennis en kunde omgaat. Een goed karakter is dus de basis van goed leiderschap. Op die basis kan men gaan bouwen en een schat aan kennis en kunde aanbrengen.

Wat betreft de sollicitatiegesprekken weten we natuurlijk niet of daar wel gekeken wordt naar het karakter van de nieuwe leidinggevende. Laat ons hopen dat het daar wel gebeurt. Waarschijnlijk wel, want iemand met een verleden als bedrieger, die zal men niet aannemen. Dat ligt er duimendik bovenop. Maar een goed karakter gaat veel verder dan bijvoorbeel een verklaring van goed gedrag van de gemeente of het vrij zijn van een strafblad. En gelukkig kunnen we ook vaststellen dat er langzaamaan wel meer aandacht komt voor spiritueel management.

 

Zie hieronder vier advertenties in verschillende branches. Wat kunnen we daarin vinden dat laat zien dat men een goed karakter belangrijk vindt?

De universele innerlijke structuur van goede leiders.

Onderstaande tekening laat zien dat de bovenste helft van de cirkel te maken heeft met karakter en de onderste helft met verschillende soorten kennis.

Het geheel behoort te ontspringen vanuit de middelste cirkel, de onzelfzuchtigheid.

Het doel of het ideaal dient meer te omvatten dan de persoon van de leider zelf. Dat is heel belangrijk. Een goed leider tilt zijn mensen op naar een hoger niveau. Zoals de geschiedenis uitwijst hebben alleen die leiders een goede reputatie die hun eigenbelang totaal overstegen hebben en werkten voor het welzijn van het geheel. Hun goede invloed of voorbeeld is vandaag nog altijd voel- en merkbaar. (Moeder Teresa, Gandhi, Nelson Mandela)

Proces:

 

Het leiderschapsproces is in 4 woorden samen te vatten: Zijn, doen, zien en zeggen.

Het hebben van een goed karakter is dan ook fundamenteel voor een goed leiderschap. Daarom benadrukt dit thema vooral het karakter van de leider.

Doen is de stijl. De beste manier van leiden is door het voorbeeld dat men geeft. Wat laat je zien door je gedrag? Zeg wat je denkt. Doe wat je zegt. Dat hoort op één lijn te liggen.

Zien: dat betekent dat men totaal op de hoogte is van de omstandigheden waarin men werkt en de middelen waarover men beschikt. Zien (overzicht en inzicht hebben) is essentieel om de situatie te evalueren en realistische plannen te maken en beslissingen te nemen.

Zeggen: (= overbrengen) is de kunst om aan anderen een en ander duidelijk te maken. Deze communicatie verloopt het beste als die gaat van hart tot hart, en dat hangt weer af van de kracht van het ‘zijn’ en ‘doen’ van de leider. Als de leider goede kwaliteiten en kennis bezit en door eigen voorbeeld leidt, dan zijn er maar weinig woorden nodig.

Zien en zeggen zijn de gereedschappen waarmee de leider werkt.

 

Karakter:

Van een goed leider wordt verwacht dat hij een goed karakter bezit.

 

Een karaktervol iemand is o.a.:

- iemand die eerlijk is en leeft volgens de waarheid

- iemand die zijn principes trouw blijft en die zelf te vertrouwen is

- iemand die plichtsgetrouw is, met besef voor taken en verplichting horend bij zijn functie.

- iemand die (over het algemeen) gelijkmoedig is bij voor- en tegenspoed

- iemand die leeft vanuit zijn morele intuïtie (je voelt het als je iets doet wat niet klopt)

- iemand die oordeelt vanuit moraliteit

- iemand die zich laat motiveren vanuit hoge waarden en normen

- iemand die wil leven vanuit het fundamentele Goede

- iemand die het goede voorbeeld geeft.

- iemand met karakter voelt zich verplicht zijn beste best te doen.

- enz.

 

Wie kan een goed leider zijn?

Iemand wiens gedachten, woorden en daden op één lijn liggen. Zo iemand zegt wat hij denkt en doet wat hij zegt. Op zo iemand kunnen we bouwen en vertrouwen.

 

Een leider inspireert door zijn goede voorbeeld zijn mensen. Dat goede voorbeeld kan hij geven vanwege zijn nobele karakter.

Het  Persische gezegde hieronder laat duidelijk zien hoe belangrijk dat goed-voorbeeld-zijn is.

’’Als de koning ook maar één appel plukt uit het park, zullen de onderdanen zelfs de wortels meenemen.’’

 

In wezen is leiderschap niets anders dan dienen

– en niet 'gediend worden' -

 

Hoort een dokter zijn patiënten te dienen door ze goed te verzorgen?   Of zijn de patiënten er voor de dokter? Bijv. om hem een riant inkomen te bezorgen? Is een advocaat er voor zijn cliënten? Of andersom? Is een koning in wezen niet de grootste dienaar van het volk?

Een goed leider kan heel goed luisteren. Het is voor hem niet belangrijk dat hij zo nodig zijn eigen verhaal kwijt moet. Hij zegt wat hij te zeggen heeft in het kader van ….. dus ter zake doende. Eigenbelang speelt bij hem geen rol meer. Dat sluit dus aan bij het middelste cirkeltje van de onzelfzuchtigheid.

Belangrijke vraag:

Leiderschap betekent niet alleen die rol vervullen van minister-president, brandweercommandant of directeur van een autofabriek. Nee, leiders zijn er op heel veel fronten. Zoals bijvoorbeeld:  

De vraag is of men er zich wel van bewust is dat en wanneer men een leiderschapsfunctie bekleedt. En of men dan ook alles in het werk stelt om een goed leider te zijn. Neemt men dan ook bewust die verantwoordelijkheid op zich?

Goed leiderschap zal voldoen aan de kenmerken die in dit thema beschreven staan, ongeacht op welke plek men de leiderschapsfunctie uitoefent.

Een goed leider kan pas datgene van zijn mensen verlangen wat ook hijzelf in praktijk brengt. Het is dus van het allergrootste belang dat een leider écht is. Met andere woorden: zich zelf is. Dat hij zozeer zichzelf is, dat er nauwelijks meer verschil bestaat tussen wanneer hij zijn functie uitoefent, in privé situaties vertoeft, of helemaal alleen is.

Daarom is het van belang dat we gaan nadenken over wat dat “je zelf zijn” is. Wanneer ben je je zelf? Of beter gezegd wanneer ben je jeZELF. (met hoofdletters).

Daarover gaat de laatste bijeenkomst.

 

Enkele praktische tips voor een goed leiderschap:

Dit is een gedeelte uit een vrije vertaling (met enige eigen toevoeging) van een Franse tekst (bron onbekend). Een leider (coördinator, voorzitter, enz) kan hieruit de stukken halen die voor zijn/haar functie van toepassing kunnen zijn, alnaargelang zijn/haar groep en doel .

• De werkelijke rol van de leider is te zorgen dat ‘zijn/haar mensen’ zich vrij en gelukkig voelen. Waarheid, een levendige geest en competentie (kundigheid) zijn alle drie belangrijk. Verschillende methodes mag men voor dit doel gebruiken.
• De leider dient toe te zien op een goede werking van het geheel. Dat heeft een uitstraling naar buiten toe (visitekaartje). Hij is in staat de kernzaken aan te geven en daarbij tevens oog te hebben voor bijzaken.
• De leider dient te weten hoe hij gebruik kan maken van zijn rechten om indien nodig aangepaste maatregelen te nemen. Hij dient niet te aarzelen deze toe te passen  (In alle liefde en rechtschapenheid).
• De leider dient er zich van bewust te zijn dat ieder mens ‘een mens onderweg is’. Er kan dus geen ‘volmaaktheid’ verlangd worden.
• Middelen (om mee te werken e.d.) dienen in overvloed aanwezig te zijn.
• De leider dient zelf toe te zien op het werk waarvoor hij de verantwoordelijkheid draagt. Blindelings vertrouwen is niet op zijn plaats. (Indien nodig dus controleren.)
• De leider dient zijn taak discreet uit te voeren. Middels argeloosheid en lichtzinnigheid kan men niet op een correcte wijze dienen. Onbevangenheid en scherpzinnigheid zijn heel belangrijk.
• De leider die door ‘zijn mensen’ gerespecteerd wordt, zal automatisch ook door anderen gerespecteerd worden.
• De leider dient te worden bijgestaan. Zelfs de onbeduidenste actie kan niet door één enkel persoon worden ondernomen.
• De leider kan niet voorzichtig genoeg zijn. Oneerlijken kunnen eerlijk lijken en omgekeerd. Een eerlijk persoon kan oneerlijk worden door van gedachten te veranderen.
• De leider mag niet teveel en niet te weinig vertrouwen hebben, in wie dan ook.
• Hij dient de regel te volgen: vertrouwen hebben, doch verifiëren.
• De leider mag geen enkele boosaardigheid in zijn eigen hart ontwikkelen.
• Niets is krachtiger dan juist handelen (in waarheid en rechtschapenheid). Aan de hand hiervan vermeerdert of vermindert de desintegratie. (Het uiteenvallen van de groep.)
• De dood vergezelt ieder schepsel op ieder moment. Hij wacht niet tot alle plannen zijn gerealiseerd. Werk dus zoveel mogelijk de dingen af en laat ze niet op hun beloop.

 

===============================================================================================

Thema: Het eeuwige moment van "NU".

Waarom is het moment van NU zo belangrijk?

Omdat het moment van NU er altijd is. Alleen in het Nu kun je de dingen aanpakken.

Het moment van NU is eeuwig aanwezig.

 

Als meisje van 10 jaar dacht je bijv.: "Fijn nú mag ik naar de kermis".

Als meisje van 20 jaar dacht je bijv.: "Nú ga ik me mooi maken voor de dansavond strakjes."

Als vrouw van 30 jaar dacht je bijv.: "Nú ga ik naar huis want mijn kinderen komen zo terug uit school."

Als vrouw van NU denk je bijv.: "Ik wil hier nú goed luisteren want ik wil er iets van opsteken."

 

Het moment van NU is er altijd. Dat moment van Nu was er in je kleuterjaren, in je lagere school periode, toen je tiener was en ook nu je een volwassene bent. Nú ben je altijd iets aan het denken of doen. Alleen het moment van NU kun je gebruiken om dingen aan te pakken. “Morgen” zal namelijk nooit komen. “Morgen” is steeds opnieuw morgen en “gisteren” is altijd verleden tijd waar niets meer aan veranderd kan worden. Het moment van Nu is het enige dat overblijft.

 

Het moment van NU is bepalend hoe je toekomst er uit zal zien. Aan de hand van de invulling van het moment van NU zal de toekomst zijn vorm krijgen. Het is dan ook erg belangrijk het moment van NU te vullen met zoveel mogelijk positieve gedachten, woorden en daden.

 

 

Lucas Rally zegt het volgende: 

De tekst van Lucas Rally is overgenomen uit: Sai-berichten voor Jou en Mij, deel I.

( Lucas Rally) Blz. 103 en 104.  Overgenomen met toestemming.

 

Elk ogenblik is Nu. Elk ogenblik is eigenlijk van levensbelang en elk verspild moment is voor  eeuwig verloren. Ben je eenmaal tot dit besef gekomen dan wordt elk moment steeds kostbaarder. De tijd gaat snel voorbij en tijd is kostbaar omdat de tijd van dit ogenblik nooit meer weerkomt als ze eenmaal voorbij is. Verspil de tijd niet en doe wat je Nu kunt.

Tijd is het NU en Nu is de tijd voor actie. Het is net een geschiedenisboek, vol levensgeschiedenissen, jaar na jaar.

Net zo is ons leven. We kunnen omzien; dat wat gepasseerd is behoort nu eenmaal tot het verleden. Maar de mens heeft een eigen vrije wil zijn/haar eigen geschiedenis te schrijven.

Hoe zal die er over 5 of 10 jaar uitzien?  Dát hangt van jou af en van de beslissingen die je NU neemt.

NU is de tijd voor verandering. Nu is de tijd om te beginnen.

Koester ieder moment

Om te beseffen hoe waardevol een heel jaar is, kun je het beste een student raadplegen die voor zijn examen gezakt is.

Om te beseffen hoe waardevol een maand is, kun je het beste een moeder raadplegen die een te vroeg geboren baby op de wereld heeft gebracht.

Om te beseffen hoe waardevol een week is, kun je het beste de uitgever van een wekelijks nieuwsblad raadplegen.

Om te beseffen hoe waardevol een dag is, kun je het beste een dagloner raadplegen die 10 kinderen te voeden heeft.

Om te beseffen hoe waardevol een uur is, kun je het beste twee verliefden raadplegen die er op wachten elkaar te ontmoeten.

Om te beseffen hoe waardevol een minuut is, kun je het beste een persoon raadplegen die net de trein gemist heeft.

Om te beseffen hoe waardevol een seconde is, kun je het beste iemand  raadplegen die net een ongeluk heeft overleefd.

Om te beseffen hoe waardevol een milliseconde is, vraag dat maar aan iemand die net een zilveren medaille heeft gewonnen op de Olympische Spelen.

Koester ieder moment dat je hebt, ongeachte of je het voor jezelf alleen hebt of om te delen met anderen.

Vrije vertaling uit: ‘’Clipboard’’ van Hubbard Foods Ltd., New Zealand.

 

Wil je angst ervaren, denk dan aan de toekomst. Wil je schaamte of schuld ervaren, denk dan aan het verleden.    Byron Katie                                                                                                                                                                                                                                                                    

Vragen/opdrachten om voor jezelf te beantwoorden.

 

1)    Blijf je dagboek bijhouden met betrekking tot tot wat goed of goed nieuws was die dag.

2a) Wat vind je zelf de belangrijkste kwaliteiten waaraan een goed leider hoort te voldoen?

        Zijn dat kwaliteiten van het karakter?  Of zijn dat kwaliteiten die te maken hebben met kennis en kunde?

   b) Wat is voor jou persoonlijk het belangrijkste? Karakter of kennis?

        In hoeverre horen deze beiden samen te gaan?

3)   Kijk nog eens naar je eigen leiderschapsfunctie (thuis of op het werk of elders). Indien mogelijk benoem dan voor jezelf

      één punt waaraan je wilt werken om je leiderschap te verbeteren / verfijnen. En begin hier dan ook mee, nu!

4a) Besef je voor jezelf dat het moment van Nu van cruciaal belang is?

       Kun je dat voor jezelf in je eigen woorden uitleggen?

    b) Kun je voor jezelf één werkpunt vaststellen waardoor je vaker in het moment van NU zou kunnen verblijven?

       Met andere woorden wat moet je er voor doen om bewuster en vaker in het moment van Nu te zitten zodat je het optimaal

       kunt benutten?

5)   Besef je (ben je je bewust) dat anderen om je heen je gadeslaan?

      En dat je zoektocht of je ontwikkelingstocht of hoe je de dingen goed probeert te doen, een prachtig voorbeeld voor

      hen kan zijn?

6)  Blijf kijken naar jezelf naar hoe je een en ander denkt en doet. Daardoor ontdek je gemakkelijker wat je nog te leren hebt.